جاذبه های گردشگری ایران " استان لرستان "
مرکز خرم آباد
شهرستان ها ازنا، الیگودرز، بروجرد، پل دختر، دورود، دوره، دلفان، سلسله، کوهدشت
شهرها ازنا، اشترینان، الشتر، الیگودرز، بروجرد، پل دختر، چالانچولان، چغلوندی، چقابل، خرم اباد، درب گنبد، درود، زاغه، سپید دشت، سراب دوره، فیروزآباد، کونانی، کوهدشت، گراب، معمولان، مومن آباد، نورآباد، ویسیان
جاهای دیدنی استان
آبشار نوژیان، آبشارهای سرکانه، امام زاده دوخواهران، پل کشکان، تالاب زردابه، دریاچه گهر، دژ شینه، غار کلماکره، فلک الافلاک، کاخ ساسانی رحمان آباد، کاروانسرای گوشه شهنشاه، مسجد سلطانی بروجرد
جاذبههای گردشگری استان
آبشار پر آب و مرتفع و بسیار دیدنی آب سفید، دریاچه گهر در بخش ززو ماهرو،آبشار چکان دهقادی،غار باستانی پشتکوه، کوه و سراب وغار تمندر،غار شاهرود، قبور تاریخی شاهرود،غار باستانی ، دریاچه شط تمی در پشتكوه، دژهای هخامنشی و پلهای باستانی، قلعه باجول و آبشارهای دورک، امامزاده محمدبن حسن، امامزادههای فرسش ،امامزاده غیفر ابن علی دوزان، امامزاده پیر امام،قلعه مندیش،قلعه دختر تمند،قلعه بادباد،سد تاریخی بند دختر، روستای تاریخی شاپور آباد ، سراب ماهیچال، گورستان تاریخی شیر سنگ ها در بزنوید، چشمه و سراب گایکان، آبشار وارک(بخش بشارت زلقی)، آبشار تیندر،آبشار لوچ،دشت لالههای واژگون روستای خلیل اباد(که بزرگترین و زیبا ترین دشت لاله واژگون در جهان است ،جنگل های بلوط زز و ماهرو،منطقه مور زرین،منطقه قلیان،کوه رباط،کوه مندیش،قالی کوه ،اشترانکوه، و غیره.
صنایع دستی استان
تعدادی از واحدهای مهم صنعتی این شهرستان عبارتاند از: کارخانه شيشه لرستان، فولاد الیگودرز، جهان خودرو، همارشتن، سيمبرش. استخراج سنگهای تزیینی ساختمانی از نوع چینی و کریستال، سنگ دانه بندی، پودر میکرونیزه از سنگ، فرآوری کربنات کلسیم نیز از دیگر صنایع رایح در این استان است.
بخشی از تولیدات شهرستان غلات، حبوبات، لبنیات دامی، عسل، ماهی قزل آلا ، سیب زمینی، آرد، ماکارونی، ویفر و بیسکویت است. عسل الیگودرز از بهترین و طبیعی ترین عسلهای ایران به شمار میرود،چنانکه سوغات ناب این شهر محسوب می شود.
صنایع دستی آن شامل هنرهای سرامیکی، قالیبافی، منبت کاری، سیم بافی، معرق کاری، گلیم بافی و جاجیم بافی می شود.
استان لرستان داراي آب وهواي متنوعي است، اين تنوع از شمال به جنوب و از شرق به غرب كاملا محسوس مي باشد.
زمستان هنگامي كه در شمال لرستان برف و كولاك ادامه دارد قسمتهاي جنوبي آن داراي هوايي مطبوع و باراني است . بخشهاي غربي مانند سفيد كوه نسبت به قسمتهاي شرقي ، يعني دورود و اليگودرز،نزولات جوي بيشتري دارد
تنوع آب وهوايي در شهر هاي استان مشاهده مي شود به طوري كه خرم آباد از اعتدال زمستاني و گرماي تابستاني،بروجرد از سرماي زمستاني واعتدال تابستاني،و اليگودرز از آب وهواي بسيار سرد در زمستان و معتدل در تابستان برخوردار است.علل تنوع آب وهواي لرستان عبارتند از:
۱- موقعيت رشته كوههاي زاگرس نسبت به جهت وزش بادهاي مرطوب غربي
۲- ارتفاع نسبتا زياد اين منطقه از سطح دريا
۳- فشردگي كوهها
۴- واقع شدن در عرض جغرافيايي متوسط
۵- اثر بادهاي گرم جنوبي ايران به طوري كه اختلاف بين حداكثر و حداقل مطلق دما به بيش از ۰۸ درجه سانتيگراد رسيده است .حداكثر دماي ثبت شده 4/47 وحداقل دماي مطلق ثبت شده ۵۳- است.
تفرجگاه هاي طبيعي
1-تفرجگاه تخت شاه
2- تفرجگاه شيرز
3-تفرجگاه مخمل كوه (تنگه شبيخون)
4-تفرجگاه بابا عباس
5-دره حوض موسي
6-تفرجگاه نوژيان
7-تفرجگاه شهنشاه (گوشه )
8-تفرجگاه تنگه چمشه
آبشار شوي يا تله زنگ
درجنوب شهرستان دورود ودر بين كوههاي سر تنگ شوي در حوالي روستاي شوي و در 10 كيلومتري ايستگاه راه آهن آبشار شوي واقع شده است .
اين آبشار كه به قولي زيباترين آبشار ايران است. آبشار شوي آبشاري زيبا ودلنشين است كه از غاري بيرون مي جهد و از گردنه اي بلند به پايين سرازير ميشود . ارتفاع آبشار 100متر وعرض آن 40 متر است كه زيبايي وچشم انداز ي كم نظير را به طبيعت ميدهد اطراف آبشار مملو از درختان بلوط ،بادام وپوشش گياهي بسيار مناسب است
در فصل بهار از سراسر كشور مردم علاقمند براي تفريح به سوي اين آبشار روي مي آورند و بخشي از اوقات خود را در پيرامون زيباي آن سپري مي كنند . اين آبشار در گويش محلي به (طاف شوي ) معروف است . راه دسترسي به آن از طريق ايستگاه راه آهن تله زنگ است.
آبشار بيشه
اين آبشار يكي از زيباترين آبشارهاي كشور است در ايستگاه راه آهن بيشه در شهرستان دورود واقع شده است آب و هواي مناسب وسرسبزي اطراف آبشار وچشم انداز كوههاي اطراف ساليانه پذيراي مهمانان ومسافران زيادي از مناطق مختلف كشور شده واين منطقه ديدني را به عنوان يكي از مناطق توريستي وگردشگري استان تبديل نموده است.
فاصله اين آبشار تا شهرستان دورود كه يكي از مسيرهاي ارتباطي آن است 35 كيلومتر مي باشد. ارتفاع آبشار ۴۸ متر تا نقطه برخورد با زمين و ۱۰متر نيز از آنجا تا وصل شدن به رودخانه سزار مي باشد . از شهرستان دورود به طرف ابشار مناطق ديدني در كنار رودخانه سزار وجود دارد كه مي توان به آبشار هاي فصلي و دائمي ،آبشارهاي يخي در زمستان و در ختان متنوع نام برد. فاصله آن تا خرم آباد از طريق جاده 64 كيلومتر –عرض تاج آبشار 20 متر مي باشد .17 پلاژ،7 چادر ،بازار چه محلي ،تلفن ،آب ،برق،خانه بهداشت وپاسگاه انتظامي در كنار آبشار داير مي باشد
آبشار آب سفيد
اين آبشار زيبا وديدني در منطقه ذلقي اليگودرز وبه فاصله حدود 50 كيلومتري واقع شده است، ارتفاع اين آبشار حدود 65 متر و عرض تاج آبشار آن در فصل پر آبي حدود 8 متر مي باشد . اين آبشار از دل كوه صخره اي به بيرون سرازير مي شود وسپس در مسافت كوتاهي به يك حوضچه تبديل مي شود . اين آبشار در فصل بهار پذيراي گردشگران زيادي است وپوشش جنگلي وگياهي در اطراف آبشار زيبايي وطراوت خاصي به اين منطقه توريستي داده است.مسير اليگودرز تا آبشار اتومبيل رو مي باشد
آبشار نوژيان
آبشار نوژيان در 51 كيلو متري جنوب شرقي خرم آباد (بخش پاپي ) به ارتفاع 95 متر وعرض تاج 5 متر واقع شده است .اين آبشار يكي از زيبايي هاي طبيعت لرستان است كه هر ساله ،بسياري از مردم را به سوي خود جلب مي كند .گردشگاه جنگلي نوژيان بالاي كوه تاف قرار دارد .در كوه (تاف )انواع گياهان دارويي مي رويند و طبيعت و آبشار زيباي آن شگفت انگيز و ديدني است .همواره بسياري از مردم براي تماشاي اين آبشار زيبا و هم چنين براي جمع آوري گياهان دارويي به اين ناحيه مي آيند و اوقات فراغت خود را در آنجا مي گذرانند . . راه ارتباطي آن از طريق خرم آباد به گردنه نوژيان جاده آسفالته ويا از راه آهن به ايستگاه كشور و از آنطرف هم با ياي پياده حدود 2ساعت پياده روي به سمت آبشار است.
آبشار چكان
اين آبشار در جنوب غربي اليگودرز در دامنه ارتفاعات مشرف بر دره چكان در فاصله 141 كيلومتري شهرستان خرم آباد به ارتفاع 30 متر وعرض تاج 4 متر قراردارد.اين آبشار از درون غاري مشرف بر زمينهاي زراعي چكان بيرون مي جهد و طول فوران آن به دهها متر ميرسد .اطراف آبشار منطقه اي وسيع با فضايي مطلوب و دل انگيز است كه در دو الي سه كيلو متري آن امام زاده اي به نام (ابو علي (ع))واقع شده است .آب اين آبشار در اواخر پاييز به مرور خشك مي شود و در روز هاي اوليه شروع فصل بهار مجددا با همان فوران به بيرون مي جهد، اين آبشار يكي از عجايب و زيبايي هاي طبيعت استان لرستان محسوب مي شود . در كنار آبشار پوشش گياهي ودرختاني همانند گردو ،زالزالك،گلابي ،چنار ،كيكم،بيد،بلوط،و... وجود دارد.
راههاي ارتباطي :
1-دورود به ايستگاه راه آهن سفيد دشت به طرف شول آباد با جاده شني
2-دورود به شاپله –تنگ ناله شنه چكان اين جاده مالرو ومخصوص كوهنوردي است .
3-اليگودرز با اتومبيل به طرف شول آباد بهار كار .چكان كه با اتومبيل تا چند كيلومتري آن جاده وجود دارد
آبشار وارك
اين آبشار درغرب گردنه نوژيان ، بخش پاپي در جنوب شرقي خرم آباد قرار دارد ويكي از زيباترين آبشارهاي كشور است . فاصله آن تا شهر خرم آباد حدود ۶۰ كيلومتر مي باشد . سرچشمه آبشار يك صخره سنگي است و پس از طي حدود ۱۵ متر از صخره دوم فرو ريخته و آبشار دوم را به وجود مي آورد . آبشار وارك در نزديكي آبشار نوژيان قرار دارد.
در فصل كم آبي ارتفاع قسمت اول ۷ متر با عرض حدود ۱۲ متر و قسمت دوم ۱۵/۵ متر با عرض ۵/۵۶ متر يكي از زيباترين منظره ها را در اين منطقه مي توان ديد . حداكثر ارتفاع آن به ۵۷ متر مي رسد و عرضي معادل ۵۰ متر را در بر مي گيرد . اطراف اين آبشار پوشيده از درختان ،بلوط،گلابي،زالزالك و.... وجود دارد. آبشار سركانه
اين آبشار درروستاي گريت بخش پاپي در فاصله 50 كيلومتري شهرستان خرم آباد به ارتفاع 15 متر وعرض تاج 17 متر قرار دارد واز جمله جاذبه هاي طبيعي وگردشگري ديدني استان محسوب مي گردد فاصله اين آبشار تا بخش پاپي حدود يك ساعت پياده روي مي باشد. اين آبشار در گويش محلي به تاف هفت چشمه معروف است .پوشش جنگلي اطراف آبشار را در ختان بلوط ،زالزالك.و مو وجود دارد.
آبشار افرينه
آبشار افرينه در كنار روستايي به همين نام در مسير جاده بين المللي خرم آباد به انديمشك قرار دارد . آين آبشار زيبا در فصل بهار وتابستان علاقه مندان وگردشگران زيادي را به خود جلب مي كند.
تونل برفي
تونل برفي بصورت طبيعي در برف ويخ هاي دامنه زيبا وسر به فلك كشيده اشترانكوه در منطقه كمندان شهرستان ازنا بوجود آمده است كه طول اين تونل بالغ بر 800 متر وارتفاع آن از كف تونل تا سقف بين 5/2 تا 3متر مي باشد .اين تونل برفي در را فقط در فصول بهار وتابستان مي توان بازديد نمود
درياچه گهر
درشرق استان لرستان ودر دامنه ارتفاعات اشترانكوه ، درياچه هاي دائمي و شيرين ((گهر بالا)) و((گهر پايين )) قرار دارند.درياچه گهر يكي از زيباترين درياچه هاي كوهستاني كشور مي باشد اين درياچه از ذوب برف هاي اشترانكوه و انباشت آب آن در پشت سد يا آب بندي كه از ريزش كوه پديد آمده است . فراواني نسبي آب هاي ورودي به اين درياچه باعث مي شود ، سر ريز آب آن به درياچه پاييني (بزرگ ) بريزد .
طول درياچه اصلي گهر را ۵/۱ كيلومتر و عرض متوسط آن را ۶۰۰ متر برآورد كرده اند . حداكثر عمق درياچه ۲۸ متر و مساحت آن در حدود ۱۰۰ هكتار و در ارتفاع 2400 متري ازسطح دريا وتنها داراي يك راه مالرو وصعب العبور به دامنه است .
درياچه گهر مانند آبگيري است كه از چشمه ها ، آبشارها و سراب هاي اشترانكوه پر شده و آب آن در تابستان و زمستان ثابت است . بيش تر سطح درياچه گهر در زمستان يخ مي بندد .
انواع بوته ها ، درختان تنومند بيد ، گياهان و گلهاي زيباي پيراموني ، اطراف درياچه را به صورت يك پارك طبيعي شگفت انگيز در آورده است .
زيبايي خيره كننده و چشم اندازهاي بديع درياچه سبب شده است هر ساله ، با وجود سختي راه ، انبوهي از مردم لرستان ، استانهاي اطراف و ديگر نقاط كشور ، با پاي پياده يا سواره به ديدن درياچه و زيبايي هاي آن بروند و چند روزي از اوقات فراغت خود را در آنجا سپري كنند .
درياچه كيو
در مركز شهر خرم اباد در كنار پارك كيو درياچه بسيار زيباي كيو قرار دارد اين دز=رياچه به شهر جلوه خاصي داده ودر كنار جاذبه هاي تاريخي فراوان در دره خرم آباد وچشمه هاي پر آب دره خرم آباد شهر را در رديف يكي از شهر هاي زيبا ي توريستي قرار داده است . آب آن از چشمه تامين مي شود .. مساحت آن هفت هكتار و عمق آن بين سه تا هفت متر است . اين درياچه از ارزش هاي توريستي درون شهري بر خوردار است وبه لحاظ ويژگيهاي خاص خود مي تواندبه عنوان يكي از مراكز جذب توريست تبديل شود .ودر كنار اين درياچه امكانات تفريحي ،شهربازي و چشم انداز زيبايي وجود دارد..
تالابهاي لرستان
تالابهاي لرستان از جمله جاذبه هاي طبيعي بويژه در فصل بارندگي زيباي خاصي به منطقه مي دهد .علاوه بر اين تالابها مامن وزيستگاهي مناسب براي انواع پرندگان ، آبزيان و پرندگان بومي ومهاجر مي باشد . در اين ميان هفت تالاب در منطقه آهكي در شرق رودخانه كشكان كبير كوه قرار دارند همچنين تالاب بيشه دالان در جنوب شهرستان بروجرد وتالاب سيلاخور در شمال غربي شهرستان دورود قرار دارد.
چشمه ها وسراب ها
ازجمله مواهب طبيعي و اكوتوريستي در لرستان وجود چشمه هاوسرابهاي متعدد در سطح اين استان است.اين سرابها وچشمه ها شرايط مناسبي را جهت جذب جمعيت توريستي داخل استان وخارج از استان را در روزهاي تعطيل فراهم مي نمايد . سراب هنام ، سراب كهمان در الشتر ،سراب چگني ،كيو و چشمه هاي گلستان، ،گرداب دارايي در خرم آباد ، سراب جانيزه ، زرشكه ، سفيد ،زارم ،كرتول ،و چشمه هاي ونايي ، دره خوني ، هفت چشمه و اسل در بروجرد و اشترينان ، سراب غارتمندر و گردكانك ،ماهي چال ، فرسيان، گايكان ،سر دره ،رود آب در اليگودرز ، سراب چشمه و رودك در دو رود ،و چشمه فلفلي در ازنا ، اطراف برخي از اين چشمه ها و سرابها از پوشش گياهي نادري برخوردار بوده و در طول فصول مساعد شرايط مناسبي را جهت جذب گردشگران فراهم مي نمايد
چشمه ها وسراب ها
ازجمله مواهب طبيعي و اكوتوريستي در لرستان وجود چشمه هاوسرابهاي متعدد در سطح اين استان است.اين سرابها وچشمه ها شرايط مناسبي را جهت جذب جمعيت توريستي داخل استان وخارج از استان را در روزهاي تعطيل فراهم مي نمايد . سراب هنام ، سراب كهمان در الشتر ،سراب چگني ،كيو و چشمه هاي گلستان، ،گرداب دارايي در خرم آباد ، سراب جانيزه ، زرشكه ، سفيد ،زارم ،كرتول ،و چشمه هاي ونايي ، دره خوني ، هفت چشمه و اسل در بروجرد و اشترينان ، سراب غارتمندر و گردكانك ،ماهي چال ، فرسيان، گايكان ،سر دره ،رود آب در اليگودرز ، سراب چشمه و رودك در دو رود ،و چشمه فلفلي در ازنا ، اطراف برخي از اين چشمه ها و سرابها از پوشش گياهي نادري برخوردار بوده و در طول فصول مساعد شرايط مناسبي را جهت جذب گردشگران فراهم مي نمايد
جاذبه های تاریخی
قلعه فلک الافلاک
قلعه فلک الافلاک که در مرکز خرم آباد روی تپه ای قدیمی به همین نام بنا شده، در میان دیگر آثار باستانی شهر از شکوه و صلابت ییشتری برخوردار است و در واقع مظهر فرهنگ و تاریخ منطقه لرستان به شمار می رود.
فلک الافلاک از شرق و جنوب غربی به رودخانه خرم آباد، از غرب به خیابان و محله دروازه برجی و از سمت شمال به خیابان فلک الافلاک محدود می شود. محوطه باستانی قلعه در حدود 120هزار مترمربع وسعت دارد و ارتفاع تپه با احتساب ارتفاع دیوارهای بنا، از سطح خیابان های مجاور حدود 40متر است. محدوده داخلی قلعه نیز در حال حاضر 5300مترمربع است.
فلک الافلاک ، هشت برج و دو صحن دارد و فضای داخلی آن به چهار تالار نسبتاً بزرگ پیرامون دو حیاط و تعدادی تالار و اتاق تقسیم شده است. زیرقلعه، چشمه آب بزرگی جاری است که به چشمه گلسان شهرت دارد و از دامنه شمالی تپه باستانی سرچشمه می گیرد. درب ورودی بنا درسمت شمال و در بدنه برج شمال غربی تعبیه شده و راهروی ورودی حیاط دوم در گوشه جنوب شرقی حیاط اول از زیر یک طاق نمای رفیع می گذرد. طاق نمای دیگری معاذی این طاق نمادر گوشه شمال شرقی حیاط اول برپاست و چاه آب قلعه در محوطه پشت این طاق نما حفرشده است. این چاه، 40متر عمق دارد و بخش بزرگی از بدنه آن با برش صخره ها به چشمه گلسان راه یافته است. در گذشته آب موردنیاز دژ فلک الافلاک از این چاه تأمین می شد که اکنون نیز قابل بهره برداری است.
از این قلعه در منابع تاریخی مکتوب با نامهای متفاوت «دژ شاپور خواست»، «سابرخاست»، «دزبر»، «قلعه خرم اباد» و سرانجام «قلعه فلک الافلاک» یادشده است. نامگذاری اخیر از دوره قاجاریه روی این بنا مانده و می توان گفت مناسب ترین نامگذاری قلعه است.
بنای نخستین فلک الافلاک ظاهراً مربوط به دوره ساسانی است؛ هرچند که برخی منابع، ساخت آن را به ز مان «شجاع الدین خورشید» سرسلسله اتابکان لر در قرن چهارم هجری نسبت می دهند. گفته مردم منطقه و مدارک تحقیقی، بر وجود بارویی دولایه و خشتی با دروازه برج پیرامون بنای کنونی دلالت دارد. این باروی گرداگرد بنا بیشتر به سمت غرب گسترش داشته و از بقایای برج های دوازدگانه آن، آثار دو برج در شمال غرب و جنوب شرق محوطه، اطراف قلعه قابل مشاهده است. در ساخت قلعه از مصالحی چون خشت، آجر، سنگ و ملات استفاده شده است.
قلعه فلک الافلاک، پایداری و ماندگاری خود را در دوره های مختلف تاریخی، مرهون موقعیت ممتاز سوق الجیشی تپه فلک الافلاک در گلوگاه دره خرم آباد است. از این رو بنای قلعه، آثار و نشانه های زیادی از تحولات معماری دوره های گوناگون را با خود به همراه دارد. همچنین در بنای فلک الافلاک به راههای عبور و مرور شمال به جنوب و شرق به غرب توجه شده است در دوره های تابستانی به نوعی مرکز ثقل مسیرهای دسترسی غرب کشور به شمار می آمده است.
قلعه فلک الافلاک پس از ثبت در فهرست آثار ملی کشور، موزه فلک الافلاک نام گرفته و شامل بخش های مردم شناسی، هنرهای سنتی و باستانی شناسی می شود. در تالار موزه مردم شناسی، عکس ها و ماکت های کوچک و بزرگ متعددی از شیوه ها و رسوم گوناگون زندگی مردان وزنان عشایر و روستایی در منطقه لرستان به نمایش گذاشته شده است. یکی از دیدنی های موزه مردم شناسیی سنگ قبرهای اهالی منطقه است که با دیگر نواحی ایران تفاوت بنیادی دارند. در این نواحی رسم بوده که بالای قبر، سنگی عمودی کار گذاشته و روی آن صحنه هایی از زندگی فردمتوفی را حجاری می کرده اند. به عنوان مثال اگر متوفی شکارچی بوده، روی سنگ قبر عمودی وی تصاویری از اسلحه، شکار و… حک می کردند.
بخش قابل توجه دیگر موزه فلک الافلاک، تالار باستان شناسی است. در این قسمت، تعداد زیادی اشیای ارزشمند مفرغی، سفالی و سنگی متعلق به هزاره های پیش از میلاد به نمایش گذاشته شده است. این آثار طی سالهای اخیر از قاچاقچیان و حفاران غیرمجاز ضبط شده یا در پی حفاری و کاوش گروههای باستان شناسی به دست آمده و مجموع آنها بیانگر قدمت، دیرینگی و پیشرفت تمدن کهن منطقه لرستان است.
ویژگی های تاریخی ومعماری قلعه فلک الافلاک آن را در میان یادگارهای تاریخی غرب کشور متمایز ساخته و به آن شکوه و جذابیت خاصی بخشیده است. همچنین آن حوزه جغرافیایی بخش زیادی از حیثیت و اعتبار معنوی و تاریخی خود را مدیون وجود فلک الافلاک است. هرچند این دژ تاریخی در طول تاریخ تحولات بسیاری را به چشم دیده و در برابر آسیب ها پایداری کرده ولی در چند دهه اخیر مسائل و مشکلات فراوانی برآن عارض گردیده است. از جمله آنها می توان به حضور نهادهای غیرمسؤول در حریم قلعه اشاره کرد که در مقوله مدیریت قلعه و جذب گردشگران موجب چالش های اساسی را به وجود آورده و لطمات جبران ناپذیری بدان وارد کرده است. با این حال در یکی دوسال گذشته با یک اجماع کلی تصمیم گرفته شده که با رفع مشکلات حاشیه ای، شکوه و جلال گذشته فلک الافلاک بازیابی شود؛ به گونه ای که اعتبار فرهنگی منطقه تجدید گردد.
پل شاپوری ( پل شاپوری یا پل شکسته خرم آباد)
این پل یکی از شاهکارهای معماری دوره ساسانیان محسوب می شود و در جنوب شهر خرم آباد واقع شده است. این پل حدود 230 متر طول و بیش از 19 چشمه طاق داشته که در حال حضار فقط 5 چشمه طاق از آنها بر جای مانده است. مصالح این پل از سنگ، ملات گچ و ساروج است که با ویژگیهای فنی بسیار ارزشمندی ساخته شده است. این پل بخشهای غربی لرستان را به شرق خرم آباد و از آنجا به خوزستان متصل می کرده و به همین لحاظ از اهمیت خاصی برخوردار است. این پل با شماره 1051/2 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
بازار میرزا سید رضا
این بازار در سال ۱۳۰۱ هـ. ق. به همت میرزا سید رضا در خرمآباد ساخته شده است. میرزا سید رضا مقام نائب حکومتی داشته است. این بازار ۲۴ دهنه دکان و شامل ۱۶ دهنه دکان و محوطه و صحن بارانداز ۲۴ دهنه دکان است. بازار مرکز خرید و فروش طلا در شهر خرمآباد است.
مناره آجری
این بنا با قدمتی در حدود 900 سال در جنوب خرم آباد و در کناره شهر قدیمی شاپور خواست بر روی پایه سنگی برپا شده و حدئود 30 ارتفاع دارد. قطر سطح تحتانی آن 5/5 متر است و با پیمودن 29 پله دورانی می توان به بام مناره صعود نمود. ظاهراً از آن برای هدایت کاروانهایی که به سمت شهر قدیمی شاپور خواست می آمده اند استفاده می شده است. هم اکنون نیز از فراز آن می توان دورترین چشم اندازهای زیبای شهر را مشاهده کرد. این اثر به شماره 1930 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
مسجد جامع خرمآباد
در سال ۹۷۰ هـ. ق. به دستور شاه پرور سلطان مسجد جامع خرمآباد ساخته شد و در سال ۱۱۱۰ به دستور حسین صفوی بنای آن تعمیر شد. در سالهای بعد نیز این مسجد بازسازی و تعمیر گردیده است. مسجد در قدیم بهعنوان مدرسه اشتهار نیز بوده است.
غار کنجی
غار کنجی در ۴ کیلو متری جنوب شهر خرم آباد در کمر کش یک کوه قرار گرفته است. دسترسی به این غار، از طریق یک مسیل دره ای امکان پذیر است. در فصل بهار، از دامنه های آن، چشمه های آب جاری می شوند. این غار یکی از منظم ترین غار ها از لحاظ سطوح داخلی است. مساحت آن بیش از ۲۰۰ متر مربع است و کف خاکی آن ۲ متر قطر دارد. در قسمتی از دهانه آن، یک تپه خاکی وجود دارد که در کاوشهای انجام شده، چند گور مربوط به پیش از تاریخ همراه با اسکلت های متعدد بدست آمده است. در دامنه و چشم انداز این غار، دشتی وسیع با تپه های مصنوعی وجود دارد.
غار ارجنه
در دشت جنوبى درهٔ خرمآباد، یک کوه کوچک و کم ارتفاع به نام «گرارجنه» وجود دارد که تعدادى غار کوچک در سمت شرقى آن پدید آمدهاند و به نام همان کوه مشهورند.
غار قمری
این غار در غرب دره خرمآباد و در سینهکوهی شرف به این شهر است. غار باریک و طولانی است تاکنون انتهاء آن کشف نشده است.
غار یافته
این غار در ۲۵ کیلومترى جنوب غربى شهر خرمآباد بر سر راه کوهدشت در محلى به نام «سولیزه» بر دامنهٔ کوه «یافت» واقع شده و سطح و فضاى داخلى آن محدود است.
غار قاژه یا مغار
در جنوب شرقى «کوه یافته»، در بخش چگنى خرمآباد غارى است به نام «قاژه» یا «مغار» که در داخل آن، تعدادى «استالاکتیت» و «استالاگمیت» دیده مىشود. دهانهٔ غار به سوى شرق است. در داخل غار، حوضچهاى پر از آب سرد به وجود آمده که نسبتاً بزرگ است و بیش از ۱/۵ متر عمق دارد. در قسمت غربى دهانهٔ غار، یک راه باریک وجود دارد که با سنگ و گچ، چند پله در آن ساخته شده است. این غار، اقامتگاه موقت شکارچیان است و امکان دارد در گذشته، این راه را شکارچیان ساخته باشند. در هر حال بازدید از این غار و تماشاى طبیعت اطراف مسیر آن، جذاب و دیدنى است.
غار کوگان
این غار یکی از معدود غارهای مصنوعی استان است که به دست انسان در دل کوهستان ها بوجود آمده است. غارکوگان در ۵۲ کیلومتری جنوب شرقی خرم آباد در روستای خوش آب و هوایی به همین نام قرارگرفته است. غار کوگان جزو غار های چند طبقه است که دسترسی بسیار سختی دارد و رسیدن به آن بدون تجهیز به امکانات و وسایل کوه نوردی و غار نوردی دشوار است. این غار دژ مانندکه تماما با حجاریهای طاقت فرسا بوجود آمده به استناد سکه هایی که در اطراف آن به دست آمده است به دوره اشکانیان تعلق دارد و طی قرون متمادی به عنوان یک محل سکونت دائمی مورد استفاده قرار گرفته است.
غار دوشه
یکى از غارهاى تاریخى استان است که در روستاى کرشوراب از توابع بخش چگنى خرمآباد واقع شده و حاوى نقاشىها و کتیبههاى تاریخى متعدد و جالب توجه است. براى ورود به غار باید از غرب تنگه دوشه به بالاى کوه صعود کرد. ارتفاع سقف تا کف غار در حدود پنج متر است. داخل آن به شکل دایرهٔ منظم است که انحناى قسمتى از دیوارههاى آن، به علت پیشآمدگى دیوارهٔ کوه، به هم پیوسته است. بر دیوارههاى مسطح این غار، در حدود یکصد و ده نقش با رنگ سیاه نقاشى شده است. بر دیوارهٔ غربى آن نیز به جز نقشهاى یاد شده، دو کتیبه وجود داشته که یکى به کلى از بین رفته و نیمى از دیگرى نیز محو شده است. مهمترین علت سالم ماندن نقوش کتیبه، دورى از عوارض طبیعى است. در دهانهٔ حفرههاى انتهایى غار، استخوانهاى انسان و حیوان و سفالهاى شکسته یافت شده است. غار دوشه یک اثر تاریخى و طبیعى است و جزو میراث ملى ایران در استان لرستان بشمار مىآید. بر دیوارهای مسطح این غار در حدود ۱۱۰ نقش با رنگ سیاه نقاشی شده است که به علت دوری از عوارض طبیعی هنوز سالم مانده اند. نقاشی های غار دوشه از تجسمی کامل تر برخور دار است و رزم انسانها بصورت گروهی تن به تن و سوار و پیاده قدرت تخیل هنر مندان آن دوره را مشخص می سازد.
حمام گپ - حمام آسیا
این بنا منسوب به حسین خان ساکی است. احتمال می رودبا بنای پل گپ خرم آباد هم دوره باشدکه در دوره شاه سلطان حسین صفوی بنا شده است. دارای مساحتی قریب به790 متر می باشد، به نظر می رسد در ادوار بعدی نیز در آن تغیراتی در آن لحاظ شده باشد. دارای تزئینات ساده گچبری در رسمی بندیهای زیر گنبد می باشد وهیچ شواهدی دال بر وجود نقاشی و آهک بری در آن وجود ندارد. در گذشته آب رسانی بنا از چاهی موسوم به گور یا گاورو که در قسمت تون قرار دارد. تامین می شده و فاضلاب آن از طریق تنبوشه های در زیر خیابان فردوسی به رودخانه می ریخته است. در قسمت بینه 2ستون سنگی ودر گرم خانه نیز 4 ستون سنگی وجود دارد، قوسهای اجرا شده در بنا همگی از نوع شبدری کند می باشد.
تپه خانجانخانی
تپه خانجانخانی در جنوب دهستان دهپیر واقع شده است. سفالهای بهدست آمده از آن به دوره ساسانیان مربوط است. آثاری نیز در تپه یافت شده که با دوران اسلامی تعلق دارد.
تپه سراب
تپه سراب در روستای غارهکش در خرمآباد واقع شده است. در مقطع جنوبی تپه قسمتی از دیوار یک بنا که شاید قسمتی از قلعه باشد مشهود است. این دیوار از قلوهسنگ و ملاط ساخته شده است. قلعه به دوران ساسانی وابسته است و در فراز آن سفال شکسته وجود دارد.
تپههای باباخانی و تخته چراغ
این تپهها در بخش خرمآباد واقع است. روی هر دو تپه سفالهای شکسته بسیاری وجود دارد آثار یک بنای آجری نیز روی تپه باباخانی مشهود است. طبقات زیرین این تپهها مربوط به دوران پیش از اسلام است.
سنگ نوشته
در شرق خرم آباد و در مسیر جاده ای که به خوزستان منتهی می شود، سنگ مکعب مستطیل شکلی قرار دارد که در چهار طرف آن کتیبه هایی به خط کوفی نقش شده است که حکایت از دو فرمان مبنی بر ممنوعیت ارتکاب برخی سنت های ناپسند و بخشش محدوده چرای دام برای اهالی منطقه است. این کتیبه ها متعلق به اوایل قرن ششم هجری قمری ( دوران سلجوقی ) است. سنگنوشته مربوط به امرای سلطان محمود بن محمد بن ملکشاه سلجوقی به نام ابوسعید برسق کبیر است و سال ۵۱۳ هـ. ق به آن نقد شده است. این اثر با شماره 318 در فهرست آثار ملی ، ثبت شده است .
سنگنوشتههای دوره صفویه
در مسجد جامع خرمآباد سه سنگنوشته از دوره صفویه مربوط به تاریخ ۱۰۶۴ هـ. ق وجود دارد ./120 تفرجگاههای طبیعی
- تفرجگاه تخت شاه
- تفرجگاه شیرز
- تفرجگاه مخمل کوه (تنگه شبیخون)
- تفرجگاه بابا عباس
- دره حوض موسی
- تفرجگاه نوژیان
- تفرجگاه شهنشاه (گوشه)
- تفرجگاه تنگه چمشک
قلعه فلک الافلاک * خرم آباد * |
این قلعه زیبا و دیدنی با 5300 متر مربع مساحت بر فراز تپه ای در مرکز شهر خرم آباد، با چشم اندازی فوق العاده زیبا قرار گرفته است. حریم این تپه باستانی، از شرق و جنوب غربی به رودخانه خرم آباد و از غرب به خیابان و محله دوازده برجی و از سمت شمال به خیابان فلک الافلاک محدود می شود. نام قدیم آن که به دوران ساسانیان بر می گردد، دژ شاپور خواست بوده و دارای 8 برج مدور و دیوارهای بلند و مستحکم است. وسعت محوطه باستانی که محل واقعی تحولات تاریخی بناست، حدود 400×300 متر مربع و ارتفاع تپه با احتساب دیوارهای بنا از سطح خیابانهای مجاور حدود 40 متر است. فضای داخلی بنای فعلی به چهار تالار نسبتاً بزرگ حول دو حیاط و تعدادی تالار و اتاق تقسیم شده است. ابعاد حیاط اول 5/22×31 متر و ابعاد حیاط دوم 21×29 متر است. در ورودی بنا در سمت شمال و در بدنه برج شمال غربی تعبیه شده است.
دورتا دور قلعه را پرتگاهی مخوف فرا گرفته که دارای پوشش گیاهی ست و راه ورود به فلک الافلاک را دشوارتر می کند.نام این قلعه به مفهوم آسمان نهم و بالاترین فلک است که به طورمجازی دست نیافتنی بودن آن را می رساند.
|
|
|
|
|
پنجشنبه 11 خرداد 1385 |
شهرستان خرم آباد * استان لرستان * |
دره خرمآباد به طول 15و عرض 12کیلومتر با ارتفاع 1170 متر از سطح دریا در طول جغرافیایی 48 21 و عرض جغرافیایی 30 32 در مرکز استان لرستان واقع شده است.دره خرمآباد دارای چشمههای آب و هوای دلپذیر میباشد و موقعیت طبیعی ممتاز و مواهب خدادادی در این دره سبب سکونت انسانهای اولیه در غارهای پنجگانه پیش از تاریخ، شکلگیری شهر قدیمی شاپورخواست (دوره ساسانی) و ایجاد آثار شاخص فرهنگی تاریخی در دورههای مختلف در این دره زیبا شده است.همچنین چشمهها، سرابهای فراوان، دریاچه دلانگیز کیو در مرکز شهر و موقعیت ارتباطی آن در گذشته به عنوان راه مواصلاتی غرب به جنوب، این شهر را در زمره یکی از شهرهای توریستی و زیبای ایران قرار داده است.
عمدهترین جاذبههای طبیعی و تاریخی خرمآباد عبارتند از:
قلعه فلکالافلاک: مرکز شهر خرمآباد، دوره ساسانی
موزه مردمشناسی: قلعه فلکالافلاک
مناره آجری: جنوب شهر خرمآباد، قرن چهارم هجری قمری
سنگ نبشته: شرق شهر خرمآباد، قرن ششم هجری قمری
گرداب سنگی: شمال غرب شهر خرمآباد، دوره ساسانی
پل شکسته: جنوب شهر خرمآباد، دوره ساسانی
مقبره زید بن علی: مرکز شهر خرمآباد
دریاچه و پارک کیو: شمال غربی شهر خرمآباد
آبشار نوژیان: 51 کیلومتری جنوب شرقی شهر خرمآباد
بقعه شجاعالدین خورشید: جنوب شهر خرمآباد، کیلومتر 15
سراب چنگایی: غرب شهر خرمآباد
کاروانسرای میرزا سید رضا (بازار طلا فروشان): غرب قلعه فلکالافلاک، مرکز شهر خرمآباد
پارک صخرهای: میدان عدالت
پارک شریعتی (مالگه بهاری): بزرگراه دکتر شریعتی
پارک جنگلی مخملکوه: کیلومتر 15 جاده الشتر
پارک جنگلی شوراب: کیلومتر 25 جاده خوزستان
پل کشکان: 51 کیلومتری غرب خرمآباد، جاده کوهدشت
غار دوشه: 45 کیلومتری جنوب غربی خرمآباد، منطقه چگنی
|
باتشکر
:: موضوعات مرتبط:
ایران شناسی ,
,
:: بازدید از این مطلب : 1842
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0