جنرال داینامیکس اف-۱۶ فایتینگ فالکن

اف-۱۶ فایتینگ فالکن

نوع هواپیما	جنگنده چندمنظوره
کشور سازنده	ایالات متحده آمریکا
شرکت سازنده	جنرال داینامیکس، لاکهید مارتین
نخستین پرواز	۲ فوریه ۱۹۷۴
تاریخ رونمایی	۱۷ آگوست ۱۹۷۸
وضعیت کنونی	فعال
بکارگیرنده(ها)	نیروی هوایی ایالات متحده امریکا و ۲۵ کشور دیگر
تعداد ساخته‌شده	بیش از ۴۴۰۰ فروند
بهای هر فروند	اف-۱۶ای‌بی ۱۴/۶ میلیون دلار آمریکا(دلار سال ۱۹۹۸)، اف-۱۶سی‌دی ۱۸/۸ میلیون دلار آمریکا(دلار سال ۱۹۹۸)
مدل‌های دیگر	،

جنرال داینامیکس اف-۱۶ فایتینگ فالکن (به انگلیسی: General Dynamics F-16 Fighting Falcon)‏، به معنای شاهین مبارز، جت جنگنده تک‌موتوره چندمنظوره مافوق صوت است که شرکت جنرال داینامیکس به سفارش دولت ایالات متحده امریکا در دهه ۱۹۷۰ طراحی کرد. اولین پرواز این هواپیما در سال ۱۹۷۴ انجام شده و چهار سال بعد وارد فعالیت رسمی در ارتش آمریکا شد. از سال ۱۹۹۳ در پی فروش شرکت هواپیمایی جنرال داینامیکس به شرکت لاکهید این هواپیما در لاکهید مارتین تولید می شود. نقش اصلی این هواپیما، پشتیبانی جنگنده‌های بزرگ‌تر مانند اف-۱۵ در درگیری‌های هوایی و حملات زمینی است.

اف-۱۶ به عنوان یک جنگنده سبک و ساده و ارزان طراحی شده که بتوان تعداد زیادی از آن را در اختیار داشته و از این طریق برتری هوایی را به دست آورد. تاکنون بیش از ۴۵۰۰ فروند از این هواپیما تولید شده و آخرین خریدار آن نیز عراق است که ۱۸ فروند اف-۱۶ سفارش داده است.^[۱] در مجموع ۲۵ کشور از این هواپیما استفاده می‌کنند و مدل‌هائی از آن در ژاپن و ترکیه هم تولید می‌شود. اف-۱۶ در اصل به عنوان یک جنگنده برتری هوایی روزانه طراحی شد اما در عمل به یک جنگنده چندمنظوره تمام شرایط آب و هوایی تبدیل شد. در طول دوران تولید این هواپیما بهینه سازی های مداومی بر روی آن صورت گرفته است.

تاریخچه ساخت

اف-۱۶ متعلق به نیروی هوایی هلند

طی دهه ۱۹۶۰، نیروی هوایی و دریایی آمریکا دریافتند که به جنگندهای نیاز دارند که بتواند با موشکهای دقیق و پیشرفته، از پس ماموریتهای سخت برآید. آنها نیازمند جنگنده‌ای سریع، دارای میدان پروازی زیاد و مجهز به سیستم رادار بسیار قوی بودند. تا آن زمان این دو نیرو از جنگنده‌های جنرال داینمیکس اف-۱۱۱ و اف-۴ فانتوم برای ماموریتهای دوربرد و میانبرد خویش استفاده می‌کردند. تجربیات جنگ ویتنام به آنها نشان داد که نمی‌توانند با سیستم‌های موشکی قدیم چندان موفق باشند.^[۲]

اف-۱۶ در ایران

نیروی هوایی شاهنشاهی ایران در بین سالهای ۱۹۷۶ و ۱۹۷۷ سفارش خرید ۳۰۰ فروند از این جنگنده را به شرکت جنرال داینامیکس ابلاغ کرد که با موافقت طرف آمریکایی مراحل اولیه این معامله نیز انجام گرفت. ولی بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران این درخواست سفارش را لغو کرد.^[۳]